Trợ niệm

HỎI ĐÁP TRỢ NIỆM KHI LÂM CHUNG

Pháp Sư Tịnh Không

Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc trợ niệm.

1- Trợ niệm là gì? Tại sao phải trợ niệm? Những ai cần phải trợ niệm?

Trợ niệm nghĩa là gì? Là để giúp cho những người chưa rành niệm Phật, vậy người rành niệm Phật phải cần gì người trợ giúp, cứ tự tại vãng sanh, muốn đi lúc nào thì đi lúc ấy, cần gì người khác niệm giúp. Người chưa có thuần thục thì thường ngày, tín tâm, nguyện tâm lúc có lúc không, cho nên khi lâm chung rất dễ bị mê lầm, điên đảo, tham luyến tình thâm, tài sản sự nghiệp. Khi lâm chung mà còn nghĩ đến nó, coi như xong rồi. Cho nên khi lâm chung có được bạn đạo niệm Phật giúp họ cảnh tỉnh, chính là để khi lâm chung, họ quyết không quên câu niệm Phật. Quả nhiên khi nghe được câu niệm Phật này, họ cũng sẽ nghĩ đến Đức Phật A Di Đà. Được vậy họ sẽ rất may mắn, họ sẽ được vãng sanh. Khi lâm chung muốn thật sự buông bỏ thì nhất định phải nhờ vào sự trợ giúp. Khi lâm chúng có được thiện tri thức cảnh tỉnh. Bạn thử nghĩ xem, sắp chết rồi có mang theo được cái gì đâu, thôi kệ bỏ đi. Được vậy mới có thể thành công. Nếu không có thiện tri thức cảnh tỉnh thì bạn vẫn còn vướng víu và coi như cả đời niệm Phật này kể như uổng phí, bạn không đi nổi đâu. Việc trợ niệm khi lâm chung rất là quan trọng. Niệm Phật khi lâm chung thấy Phật đến tiếp dẫn nhưng phải có sức công phu mới được, nếu không có sức công phu thì khi lâm chung vẫn có một số oán thân trái chủ hiện ra như xưa, chính vì duyên cớ này việc trợ niệm cho người lâm chung rất là quan trọng. Trợ niệm tức là giúp họ sanh khởi chánh niệm, ý nghĩa của hai chữ trợ niệm chính là ở chỗ này. Giúp họ đừng để cho quên niệm Phật. Cho nên thời khắc lâm chung là thời khắc quan trọng nhất. Bất cứ nghi thức nào cũng không cần cả.

2- Việc trợ niệm khi lâm chung có phải rất là quan trọng không?

Lịch đại chư vị tổ sư đều nói việc này rất là quan trọng. Việc trợ niệm là giúp một người vãng sanh sang thế giới Cực Lạc, chính là làm Phật, hay nói một cách khác trợ niệm tức là giúp một người thành Phật. Bạn thử nghĩ xem công đức này lớn biết bao! Chúng ta hãy suy nghĩ theo tình lý, nếu như bạn giúp cho rất nhiều người thành Phật vãng sanh, còn đến khi mình lâm chung công phu dù có kém một chút cũng không hề gì. Nhiều người vãng sanh như vậy ở thế giới Cực Lạc sẽ mời Đức Phật A Di Đà chúng ta được vãng sanh là nhờ ở nơi họ, bây giờ phải nhờ Đức Phật A Di Đà cùng đi tiếp dẫn, bạn nghĩ có được không? Được chứ.

Chuyện này ai cũng vậy mà thôi. Cho nên thường ngày chúng ta giúp người khác, giúp họ vãng sanh quan trọng hơn bất cứ việc gì.

3- Tại sao có rất nhiều đoàn niệm Phật đều xướng việc trợ niệm?

Thêm việc thắp hương, gõ khánh, trợ xin danh hiệu Phật, chính là niệm Phật, cho nên việc trợ niệm khi lâm chung, người trợ niệm muốn tu công đức thì đây là công đức đệ nhất. Họ giúp cho người này vãng sanh, chính là giúp họ thành Phật. Các vị thử nghĩ xem, việc độ chúng sanh thù thắng nhất chính là độ họ thành Phật, họ đã thật sự là Phật rồi, khi bạn ngay trong đời này đã làm được một đại nhân duyên. Bạn giúp một người thành Phật thấy có ghê không? Bồ Tát Đại Từ dạy rất hay: Nếu bạn có thể giúp được hai người vãng sanh, thì còn tinh tấn hơn mình tu, nếu bạn giúp cho mười mấy người vãng sanh phước báu của bạn vô lượng. Còn việc vãng sanh của mình sau này thì quả thật bạn đã nắm chắc trong tay. Còn nếu như bạn giúp được hơn một trăm người vãng sanh thì theo như lời Bồ Tát Đại Từ bạn chính là Bồ Tát thật sự. Cho nên có rất nhiều đoàn thể niệm Phật đều có tổ chức đoàn trợ niệm. Đây là việc tốt đáng được đề xướng. Việc này rất có lợi ích. Đối với những người niệm Phật, công phu chưa được thành thục, có lợi ích rất lớn, có sự trợ giúp rất lớn!

Thời cơ trợ niệm và thời hiệu an toàn.

1- Việc trợ niệm phải được bắt đầu từ khi nào?

Nếu con người ta đang bị bệnh nặng, đang trong tình trạng nguy kịch nhưng đầu óc họ rất tỉnh táo. Đây chính là lúc giúp họ niệm Phật. Sau khi họ tắt thở rồi, việc trợ niệm tốt nhất là nên liên tục, suốt mười hai tiếng đồng hồ, chí ít đi nữa cũng phải giúp họ niệm tám tiếng đồng hồ. Nếu người bệnh đang ở nhà, niệm Phật ở nhà. Nếu họ vãng sanh ở bệnh viện thì mình phải trợ niệm ở bệnh viện. Trợ niệm vào lúc người bệnh chưa tắt thở. Đây là thời khắc quan trọng nhất. Có được thiện tri thức quan tâm bên họ, quan tâm vì điều gì? Quan tâm đừng để họ mất đi chánh niệm, chánh niệm là nhất tâm cùng niệm Phật với mọi người, toàn tâm toàn ý cầu sanh Tịnh Độ.

2- Lão pháp sư có dạy: Đến lúc đó kinh điển, chú vãng sanh thảy đều không cần, chỉ cần niệm một câu A Di Đà Phật. Vậy con xin hỏi lúc đó là lúc nào?

Lúc lâm chung vãng sanh, cho đến sau khi vãng sanh tám tiếng đồng hồ hoặc là mười, mười hai tiếng, đến lúc này chỉ cần một câu niệm Phật, không cần bất cứ thứ gì khác nữa.

Lúc người ta đã bị bệnh nặng, cũng chỉ cần có một câu niệm Phật, tất cả những kinh, chú thảy đều không cần, để họ chuyên tâm vào một câu niệm Phật, để có thể vãng sanh được. Không nên nói chuyện phiếm, không nên để họ có tạp niệm, câu niệm Phật này có tác dụng cảm ứng đạo giao với thế giới Cực Lạc với Đức Phật A Di Đà.

3- Phải niệm bao lâu mới cho là an toàn?

Theo như trong kinh dạy thì sau khi con người tắt thở, thường là khoảng tám tiếng đồng hồ, thần thức mới ra khỏi thân xác. Tuy đã tắt thở tám tiếng đồng hồ rồi, nhưng thần thức vẫn chưa đi hẳn, lúc này mà niệm Phật cho họ thì cảm ứng của họ rất là mãnh liệt và việc giúp họ rất là thù thắng. An toàn nhất là, có người tám tiếng đồng hồ thần thức vẫn chưa đi hẳn, nên niệm từ mười hai đến hai mươi bốn tiếng là tốt nhất. Tốt nhất là niệm mười bốn tiếng.

4- Thông thường sau khi con người vãng sanh hai mươi bốn tiếng đồng hồ thì thần thức sẽ rời khỏi thân xác, nhưng có vị cư sĩ quá hai mươi tư tiếng đồng hồ rồi mà cơ thể vẫn còn nóng. Gặp trường hợp này chúng con có nên tăng thời gian trợ niệm không?

Đúng vậy. Phải tăng thêm thời gian trợ niệm. Cơ thể họ còn nóng chính là chứng minh a lại da thức của họ chưa có rời khỏi xác. Việc thần thức rời khỏi cơ thể thực sự mà nói thời gian dài ngắn của mỗi người khác nhau, nhưng thông thường đa số là tám tiếng đồng hồ thì rời khỏi rồi. Người học Phật chúng ta vì sự an toàn, tốt nhất là nên kéo dài từ mười hai tiếng đồng hồ trở lên. Được vậy thì an toàn hơn. Khi thần thức rời khỏi thân xác, thì cơ thể họ đều lạnh buốt, nếu như khi nào mà còn hơi ấm thì khi đó thần thức chưa ra khỏi thân xác. Cho nên thời gian chúng ta niệm Phật có thể kéo dài thêm. 

5- Các huynh đệ đồng môn tịnh độ vãng sanh, sau khi trợ niệm mười hai tiếng đồng hồ rồi, quàn lại nhà hai hoặc ba ngày mới an táng, hoặc hỏa táng. Xin cho con hỏi mình có cần tiếp tục trợ niệm cho họ hay không?

Quàn lại cho họ hai ngày thì mình niệm cho họ hai ngay, quàn ba ngày thì mình niệm ba ngày. Trong suốt thời gian đợi an táng hay hỏa táng thì không nên dừng nghỉ việc niệm Phật. Đây là tự lợi, lợi tha.

6- Trong khoảng thời gian vãng sanh bốn mươi chín ngày, chúng ta có cần tiếp tục trợ niệm không?

Cần chứ! Sau bốn mươi chín ngày, tốt nhất là không nên ngừng niệm Phật, cho dù là người vãng sanh có công phu niệm Phật thành thục hoặc là niệm Phật đến nhất tầm bất loạn thì trong bốn mươi chín ngày này, niệm Phật hồi hướng cho họ nhất định giúp họ tăng cao phẩm vị.

Nếu như người này, bản thân không có sức niệm thì không thể vãng sanh được, họ sẽ thọ sanh vào sáu đường, công đức niệm Phật này có thể giúp họ tránh đọa vào ba đường ác, họ sẽ vãng sanh vào đường lành, rồi trong cõi lành đó tăng trưởng phước huệ. Đây là dịp tốt, là lợi ích thiết thực, cho nên lúc niệm Phật chúng ta phải thành tâm thành ý. Chúng ta lấy ví dụ, một người khi còn sống không có niệm Phật, chưa từng biết đến đạo Phật, sau khi chết bốn mươi chín ngày, do dựa vào sức trợ niệm rất là thù thắng nên họ cảm nhận được và cũng niệm theo, lại có thể suốt đến mãn kỳ, ngày thứ bốn mươi chín là mãn kỳ, thời điểm trọn bốn mươi chín ngày họ đã thật sự vãng sanh. Đây chính là thân trung ấm, họ có thể theo đại chúng. Tuy họ mất rồi nhưng thường thì chúng ta nói là linh hồn chưa có mất hẳn, họ vẫn có thể theo đạo tràng chúng ta cùng tu, họ vãng sanh rồi. Về việc này chúng ta không có chút gì hoài nghi.

7- Loài súc sanh chết rồi, chúng ta phải xử lý thế nào đây? Có cần phải trợ niệm mười hai tiếng đồng hồ mới được di chuyển hay không?

Đức Phật dạy chúng ta, con người sau khi chết rồi, chí ít là tám tiếng đồng hồ không nên di động, vì thần thức của họ chưa có đi. Vì vậy chúng ta thử nghĩ, thường thì loài súc sanh, nhất là loài động vật nhỏ, loài càng nhỏ thì càng đi mau, giống như những loài muỗi, mòng, kiến, gián, những loài nhỏ nhất, bò, bay, máy, cựa, bạn nên niệm Phật cho nó mười mấy phút, nhiều hơn thì nửa tiếng đồng hồ là đủ rồi. Còn nếu như loài lớn như trâu, bò, heo, chó thì bạn niệm cho chúng một tiếng đồng hồ là cũng được rồi, không cần phải niệm mười hai tiếng đồng hồ.

Cách thức xử lý và những điều cần chú ý khi lâm chung.

1- Nếu có huynh đệ đồng tu vãng sanh trong đạo tràng thì mình giúp họ thế nào đây?

Mọi người chúng ta đang cùng tu niệm Phật, chính là cầu vãng sanh, người bạn niệm Phật này vãng sanh trong đạo tràng thì mình phải làm sao đây? Bạn phải hiểu cho được, làm thế nào để giúp họ đây, làm thế nào để thành tựu họ?

Các vị cổ đức xưa đã ghi lại những trình tự này

để cho chúng ta rõ đó là “Sức trung tân lương”, đây là thể loại được viết bằng văn ngôn, các vị đại đức cận đại sợ chúng ta xem không hiểu nên được đơn giản hóa bằng lối văn bằng thoại, với tựa đề là “Sức trung tu tri”. Quyển sách này, chúng tôi cũng đã in ra mấy lần và cũng có in ra phiên bản mới. Trong đó những phần quan trọng nhất được dùng bút đỏ ghi ra. Khi thì in màu lên phần đó. Tôi đã phiên đề mục này thành “Sức trung tu tri”. Khi nhìn thấy đề mục này có rất nhiều người truy tìm và tôi đổi lại thành danh từ khác “Làm thế nào để vãng sanh thành Phật bất thoái”. Mọi người nhìn thấy đề mục này đều lấy làm thích. Quyển sách nhỏ này các huynh đệ cũng cần nên thường xem. Tại sao? Vì bất cứ khi nào chúng ta gặp phải, cũng biết cách mà xử lý.

Mẹ già của tôi qua đời cũng làm y theo quyển sách này. Việc hậu sự cũng làm hoàn toàn theo sự chỉ dẫn của quyển sách này.

Hàn Quán Chưởng vãng sanh cũng làm tang y theo quyển sách này, làm rất là đúng pháp.

2- Nếu như trong đạo tràng có người vãng sanh, chúng ta có cần điều động huynh đệ cùng tu Phật thất đến trợ niệm không? Và sắp xếp như thế nào để tốt cho cả đôi bề?

Nếu trong niệm Phật đường có người vãng sanh thì tuyệt đối không được quấy rối niệm Phật đường. Người vãng sanh đó và người đưa vãng sanh, đương nhiên là có những người thường ngày phát tâm trợ niệm, họ sẽ đến giúp người đó, còn những người đang tu tập tại niệm Phật đường, bạn có giúp họ trợ niệm hơn nữa cũng chỉ làm cho họ loạn tâm thôi, họ sẽ không thể chuyên chú. Họ vãng sanh là bởi người khác niệm Phật, điều này không tốt. Cho nên việc trợ niệm cho người vãng sanh đó là do tổ trợ niệm nhỏ chuyên trách, chúng ta gọi là ban trợ niệm nhỏ, họ sẽ đến phụ trách, lo lắng, đó gọi là sự quan tâm khi lâm chung. Họ sẽ đến lo việc này, sự việc đúng là như vậy.

3- Có một số người tu hành sau khi vãng sanh rồi, vợ con bỏ vào hầm lạnh, như vậy có ảnh hưởng đến việc họ vãng sanh không?

Có ảnh hưởng. Đây là một cách xử lý quá qua loa. Đây chính là lúc mà chúng ta y chiếu vào kinh Đức Phật dạy: Người thông thường thì tuyệt đại đa số là sau khi tắt thở tám tiếng đồng hồ thần thức họ chưa có rời khỏi xác, cho nên lúc này bạn chạm vào người họ, họ sẽ cảm thấy rất là đau đớn. Vì thế không nên chạm vào người họ, không những không chạm vào người họ mà ngay cả giường nệm họ nằm cũng không nên đụng chạm. Làm vậy là an toàn nhất. Trợ niệm cho họ tám tiếng đồng hồ, tốt nhất là nên niệm từ mười hai đến mười bốn tiếng đồng hồ.

4- Nếu người bệnh tắt thở, trong khi thở oxy hoặc truyền dịch thì chúng ta có nên rút ống oxy hoặc ống truyền dịch ra không? Hay phải đợi đến lúc niệm Phật sau mười hai tiếng đồng hồ mới xứ lý?

Việc này, khi người ta đang trong tình trạng nguy kịch, người chăm sóc bên cạnh rất là quan trọng, rất là quan trọng! Lúc họ đang trong tình trạng nguy kịch, nếu mình thấy họ không thể cứu vãng thì nên rút những thứ này ra đi. Khi rút ra rồi, họ sẽ không thấy đau đớn nữa, họ sẽ cảm thấy rất nhẹ nhàng, thoải mái, tự tại. Còn nếu như lúc này mà vẫn chưa rút ra, thì coi như tiêu rồi. Họ rất là đau đớn. Nếu bạn có rút ra thì họ cũng sẽ đau đớn, mà không rút ra họ cũng bị đau đớn. Đây chính là câu: “Lý người như lý mình”. Ai trong chúng ta cũng đều thấy cả. Nên để giảm bớt sự đau đớn cho họ, tốt nhất là khi thấy tình trạng nguy kịch thì nên rút nó ra. Lúc này họ sẽ tự niệm Phật thôi, niệm Phật thì không còn thấy đau đớn nữa.

5- Lúc trợ niệm tại sao không được xúc chạm vào người chết? Đến khi nào mới được chạm vào thây?

Tại sao nhà Phật nói rằng: Việc trợ niệm khi lâm chung rất là quan trọng! Sau khi mất tám tiếng đồng hồ, không được chạm vào người họ, vì sợ điều gì? Sợ họ khởi tâm sân. Không chỉ không được chạm vào người, mà ngay cả giường họ nằm cũng không được đụng, chí ít cũng phải để qua tám tiếng đồng hồ. Để an toàn nhất là cứ để mười hai đến mười bốn tiếng đồng hồ. Đợi thần thức rời khỏi hẳn lúc đó việc đụng chạm mới không sao. Khi thần thức chưa rời khỏi xác họ sẽ khởi tâm sân, tâm sân hận này sẽ kết oán thù với bạn và chính họ sẽ bị đọa vào ba điều ác.

6- Kiểm tra hơi ấm của người chết ở chỗ nào để biết được đường lành hay đọa ác đạo, có cần thiết làm vậy không?

Con người ta hơi thở sau cùng vừa chấm dứt, tiếp theo là họ đi đầu thai vào một đường nào đó, cho nên nếu niệm sau cùng khởi sân si thì phần đông bị đọa vào đường địa ngục. “Sức trung tân lương” trong quyển “Sức trung tu tri” tại sao lại coi trọng điều này? Con người khi đang lâm chung không được xúc chạm vào người họ. Cái tình trạng thần thức rời khỏi thân thể đây, hạng phàm phu chúng ta không có biết được. Trong kinh Phật có dạy chúng ta: Đây là nỗi đau khổ lớn nhất của họ. Trong kinh có ví dụ như rùa sống bị lột mai, đau đớn như vậy đấy. Cho nên nếu bạn đụng vào người họ thì sẽ rất dễ làm cho họ nổi sân, làm vậy là bất lợi rất lớn cho người chết. Có một số người nói sau khi con người qua đời, sờ thấy hơi ấm ở chỗ nào để coi thử xem họ sanh vào đường lành hay đọa vào ác. Tốt nhất là đừng nên đụng chạm. Chúng ta muốn thăm dò xem, nhưng không biết thần thức họ có rời chưa, nếu thần thức rời rồi thì không sao, còn nếu thần thức họ chưa rời khỏi xác thì là bất lợi. Chúng ta không đành lòng làm việc này. Vậy thì thông thường thần thức rời khỏi thân xác từ tám đến mười hai tiếng đồng hồ, vậy là nói trong khoảng thời gian này ta không được chạm vào xác của họ. Nếu họ nằm trên giường, mình cũng không được đụng vào giường làm vậy ta mới thật sự là thương yêu, thật sự là giúp họ. Sau tám tiếng đồng hồ bạn muốn kiểm nghiệm hay thăm dò gì cũng được, nhưng an toàn nhất là phải mười hai tiếng đồng hồ. Sau khi tắt hơi mười hai tiếng đồng hồ, thời gian này là an toàn nhất. Chúng ta phải hiểu kiến thức thông thường này, chúng ta nên giúp người, thành tựu người chứ đừng hại người.

7- Có người sau khi chết chưa được tám tiếng đồng hồ, có người dùng nội công đẩy từ dưới chân lên đỉnh đầu, ý là muốn giúp cho người chết thần thức sớm rời khỏi xác, xin hỏi việc này có hợp không? Có ảnh hưởng gì đối với người chết không?

Tốt nhất là không nên dùng những thứ này, tại sao? Vì trừ ra, khi người chết là người học khí công, nếu họ không có học khí công thì sẽ khiến họ rất là phiền não, mà khi phiền não thì họ sẽ nổi sân và khi lâm chung mà nổi sân thì bị đọa vào ba đường ác, cho nên việc này không tốt. Con người đến khi lâm chung hãy để họ yên tĩnh, mình chỉ nên đứng bên cạnh niệm Phật, giúp họ niệm Phật là nhắc nhở mong muốn họ niệm Phật theo mình, mong rằng họ sẽ nghĩ đến việc cầu sanh, tịnh độ, nghĩ đến việc gần gũi Đức Phật, dụng ý là ở chỗ này.

8- Người ta khi đã tắt thở rồi, việc cấp cứu có còn hữu hiệu không?

Cấp cứu là một việc rất là không nên, các bác sĩ đều biết, chúng ta cũng đã từng tham gia trợ niệm vãng sanh, đến khi con người ta tắt thở, các bác sĩ sẽ hỏi mình có nên cấp cứu không? Cấp cứu sẽ rất đau lòng, sẽ không hữu hiệu, vì vậy bác sĩ sẽ nói tình trạng này cho bạn nghe. Nếu bạn có nhu cầu thì họ sẽ cấp cứu cho, còn nếu bạn không cần thì họ cũng sẽ táng thành. Cho nên việc cấp cứu người mất chắc chắn sẽ làm tổn thương họ rất nghiêm trọng, tại sao? Vì họ sẽ rất đau đớn, vì đau nên nổi sân, khi cơn sân vừa nổi dậy nhất định họ sẽ bị đọa vào ba đường ác, cho nên có rất nhiều người không biết trong việc này.

9- Lo liệu cho người mất chúng ta cần phải chú ý những gì?

Khi người ta mất đi, gia đình quyến thuộc phải bày tỏ mặt chính trước người mất, không được để mặt phụ, mặt phụ là gì? Là tình cảm gia đình người thân, những ai có tình cảm đều phải cách ly, khi người ta mất đi, tốt nhất là đừng để họ nhìn thấy, phải cách ly đi, để cho những người bạn đạo đến đây trợ niệm giúp họ, mình sợ điều gì?

Sợ rằng gia đình người thân vừa thấy họ qua đời sẽ động lòng, xúc động, mà để như vậy thì coi như xong. Cho nên lý ra họ sẽ được vãng sanh Cực Lạc nhưng hãy vừa thốt thì sẽ làm cho họ quay lại nên đi không được, vì vậy việc này rất đáng sợ; Vì vậy Đức Phật dạy: Sau khi con người chết đi, thường thì tám tiếng đồng hồ thần thức của họ vẫn chưa có rời khỏi thân thể, nếu chưa có rời khỏi thân thể thì thần thức vẫn có cảm giác, họ có mừng, giận, vui, buồn, rất dễ khởi tình cảm mà hễ khởi tình cảm thì Đức Phật không đến tiếp dẫn đâu. Cho nên đây là sự chướng ngại rất lớn, như vậy khi lâm chung, không chỉ không được chạm vào người, chạm vào họ sẽ làm họ đau đớn, mà ngay cả giường chiếu của họ nằm cũng không được đụng đến, phải đi cách xa một chút.

Đụng và giường chiếu của họ, mình sợ điều gì? Sợ rằng họ khó chịu, họ đau đớn, mà khi đau đớn thì họ sẽ nổi sân. Hễ họ không vui, họ sẽ đọa vào ba đường ác. Tâm sân hận nổi lên thì nhất định sẽ bị đọa vào ba đường ác.

10- Trong tình trạng nào khi trợ niệm chúng ta phải cách ly gia đình với người mất?

Người niệm Phật phải, cho dù khi còn sống có sức niệm Phật rất tốt, nhưng lúc vãng sanh, gia đình thân quyến không hiểu được lý này, nên đứng bên cạnh vừa khóc, vừa gào, rất dễ khiến họ khởi tâm luyến ái, rồi lại chạm vào người họ, lay lay họ càng hỏng thêm nữa. Có vài người khi lâm chung thì được gặp Thiện Tri Thức, hiểu được lý này, chúng ta mới biết được tận tường sự việc kia; Thật sự chúng ta đến giúp họ, gia đình thân quyến thấy người nhà ra đi, điều này khiến chúng ta rất khó ngăn cản cách ly họ. Cho nên khi người lâm chung tốt nhất là mình nên trợ niệm hoặc giúp họ để điều mà họ nghe là câu niệm Phật, không nên để cho họ nghe tiếng khóc lóc, đau buồn của người nhà, đừng nên để họ nghe thấy, tại sao vậy?Vì e rằng họ sẽ sanh tâm luyến ái. Nếu họ khởi tâm tham ái thì coi như họ không được vãng sanh. Khởi tâm tham ái thì họ sẽ bị đọa vào đường ngạ quỷ, khởi niệm sân sẽ bị đọa vào đường địa ngục, ngu si sẽ bị đọa vào đường súc sanh.

11- Khi lâm chung nhìn thấy con cháu vừa khóc vừa la thì sẽ không vãng sanh được, vậy chúng ta phải làm thế nào đây?

Người niệm Phật đến khi lâm chung, người nhà nhìn thấy con cháu, nhất là những đứa cháu đáng yêu lại sắp sửa ra đi rồi, thấy cháu tới lại còn vừa la vừa hét, thế rồi xả không được, coi như xong. Đức Phật đến tiếp dẫn họ, vừa thấy tình cảnh như vậy Đức Phật đi luôn, họ sẽ không vãng sanh được, cho nên trong “Sức trung tu tri”, “Sức trung tâm lương” có giảng dạy chúng ta: Tiễn người vãng sanh giúp người niệm Phật vãng sanh, vào lúc này đây, tốt nhất là gia đình quyến thuộc không nên gặp mặt họ. Về mặt tình người, việc này rất khó, sự gặp mặt sau cùng sau lâm chung theo Phật pháp làm vậy là quấy rầy họ, thương tổn đến họ. Cho nên lúc này tốt nhất là đừng nên gặp mặt. Để khi nào thì được gặp mặt? Để đến khi họ tắt thở sau tám tiếng đồng hồ hãy gặp mặt là an toàn nhất. Điều này rất có lý. Lúc này đáng sợ nhất là quấy rầy, gia đình thân quyến khó lìa, khó bỏ, bỏ lỡ cái nhân duyên thời điểm Đức Phật đến tiếp dẫn, ngoài ra còn gì nữa? Oán thân trái chủ nhìn họ chán ghét, tâm sân hận nổi lên đều là chướng duyên. Cho nên khi tiễn người vãng sanh phải làm cho họ rất yên lành, rất bình tĩnh, những người xung quanh đều là bạn đạo, tất cả mọi người đều niệm Phật tiễn họ, để những gì họ nghe thấy đều là câu niệm Phật, để cho đôi mắt họ nhìn thấy chỉ có một mình tượng Phật A Di Đà.

12- Có một người cha khi vãng sanh chánh niệm rất rõ ràng, nhưng người nhà nằm mộng thấy ông ấy nói là do người mẹ khóc lóc trước quan tài, khiến cho ông ấy sanh tâm quyến luyến mà quay trở lại. Sau khi ông ấy mất được nửa năm, bà mẹ ông ấy nghe tiếng ông ấy gọi bà, thế là bà bị một trận bạo bệnh, xin cho hỏi người cha vãng sanh vào đâu?

Việc này mà nói thì thật ra không có sanh vào cõi Cực Lạc, vậy ông ấy vãng sanh vào đâu? Thường thì sau khi quay trở lại nhà phần nhiều bị đọa vào đường quỷ, nên qua sự việc này đã dạy cho người niệm Phật chúng ta một lời giáo huấn rất hay: Đó chính là khi tiễn người vãng sanh, chúng ta nhất định phải y chiếu theo nghi thức qui định là “Sức trung tu tri”, “Sức trung tâm lương”, quyển mà chúng tôi in ấn là “Sức trung tu tri”, được chúng tôi sửa lại tên khác. Đó là: “Làm thế nào để niệm Phật vãng sanh”, nội dung của nó tức là “Sức trung tu tri”, nhất định chúng ta phải y chiếu theo cách thức trong đây dạy mà hành trì. Một người khi lâm chung, chúng ta nhất định phải giúp họ sanh khởi chánh niệm. Vì cho dù họ đã tắt thở rồi, trong kinh Đức Phật có dạy chúng ta trong tám tiếng đồng hồ, nếu đã thật sự vãng sanh thì không có vấn đề gì, còn nếu như chưa được vãng sanh thì đây là thời khắc rất quan trọng, chúng ta nhất tâm niệm Phật giúp họ. Trong khoảng tám tiếng đồng hồ đó, họ còn có thể vãng sanh, sau khi chết tám tiếng đồng hồ chúng ta nhất định không được đụng vào người họ; Nếu như họ chưa có đi, thì dù là đang thời điểm niệm Phật họ cũng vẫn chưa ra đi, nếu bạn chạm vào người họ, thì họ sẽ sanh phiền não, qua việc này bạn thấy do người mẹ của họ khóc lóc bà đã làm quấy rầy người cha, cản trở người cha, nên người cha không thể vãng sanh được. Tuy là sự vãng sanh có rõ ràng, ông ấy đã khởi tình cảm thật lưu luyến nên không đi được. Đây là một ví dụ rất hay.

13- Nếu có cha mẹ là người theo Đạo Hồi, khi họ lâm chung người học Phật chúng ta phải làm thế nào để có được lợi ích cho cha mẹ?

Có theo Đạo Hồi cũng không sao, nếu họ là những tín đồ Hồi Giáo kiền thành, thì khi lâm chung phải mời các thầy truyền giáo của Đạo Hồi đến, họ gọi là những thầy cúng, mời họ đến hành nghi thức tiễn biệt theo quy củ của Đạo Hồi, như vậy là tốt.

Chúng ta là tín đồ Phật giáo, mình đứng bên cạnh không cần phải lên tiếng, mình niệm Phật hồi hướng cho họ. Việc này rất là đúng như pháp đã dạy. Người đó là tín đồ kiền thành của Đạo Hồi, đến khi lâm chung, nếu chúng ta bảo họ học Phật thì họ sẽ không chịu, không tình nguyện và khởi phiền não điều này không tốt. Tóm lại, nên để họ hoan hỉ, giúp họ sanh vào cõi trời, làm như vậy thì cũng đúng.

14- Xin hỏi người ăn thứ tanh hôi có niệm Phật giúp người khác được không?

Hiện tại người ta giảng về chữ huân có ý rất là mơ hồ, huân này chính là ăn chất tanh nồng, chứ không phải là ăn thịt, bạn thấy chữ huân trên đây đều là bộ thảo, huân là ăn rau chứ không phải ăn thịt, về vấn đề này các vị phải làm cho rõ, không nên cho rằng ăn thịt là ăn chất tanh; Nghĩ vậy là sai, ăn thịt là tanh, là tanh hôi; Huân là năm loại trong rau củ, là ngũ huân, năm loại này là: Hành, tỏi, kiệu, hẹ và hành tây. Năm loại này gọi là năm thứ rau tanh, không nên cho rằng ăn thịt là ăn thứ tanh nồng, nghĩ vậy là sai. Chúng ta nhất định phải hiểu nó cho rõ; Vậy thì ăn thịt có thể giúp người niệm Phật được không? Có thể, nhưng ăn năm loại rau tanh thì không được. Khi chúng ta giúp người niệm Phật, nhất định phải cấm hẳn việc này, mùi hôi của nó tanh quá, ngay cả quỷ thần cũng đều ghét, việc này là thật chứ không phải giả. Trong kinh Lăng Nghiêm có dạy rất rõ.

15- Người hút thuốc, uống rượu, ăn thịt có được dẫn chúng niệm Phật không? Có thể khai thị cho người mất được không?

Tốt nhất là ngày nào trợ niệm thì ngày đó bạn nên ăn chay, đó là biểu lộ lòng chân thành cung kính của bạn đối với họ và công đức này càng lớn hơn, hoặc là sau khi bạn trợ niệm xong bạn ăn lại cũng có thể được, không nên ngay thời điểm trợ niệm, nơi trợ niệm mà hút thuốc, uống rượu, ăn thịt, làm như vậy sẽ không tốt, làm như vậy là không có tâm cung kính đối với người chết.

16- Lúc trợ niệm, tự nhiên mình bị lắc lư hai bên, có phải như vậy là không tôn trọng không? Nhất là lúc bị hôn trầm, việc lắc mình một chút sẽ giúp lấy lại tinh thần, làm như vậy không biết có quấy rầy người khác trợ niệm không?

Việc này nên xem lại hoàn cảnh lúc đó, đến hoàn cảnh bây giờ. Nếu động tác mà bạn làm không nhiều quá, không lớn quá thì không gây trở ngại lớn đối với các huynh đệ ngồi bên cạnh, còn nếu như động tác làm quá dồn đập, quá nhiều thì bạn quấy rối trật tự rồi, đến lúc này bạn có thể lui ra, ra ngoài đi vài bước để điều hòa thân tâm rồi sau đó mới trở lại.

17- Pháp luật của Hong Kong, sau khi người chết rồi, phải lập tức đưa đến nhà tẩm liệm Thái Bình, xin hỏi có cách nào cứu chữa không?

Đức Phật dạy con người chết rồi, quả tim ngừng đập nhưng thần thức chưa rời khỏi xác, ít nhất phải tám tiếng đồng hồ sau, bạn hãy di dời họ là an toàn nhất. Tốt nhất là để qua mười hai đến mười bốn tiếng là an toàn nhất. Nhưng ở bệnh viện đây thì không cho phép điều đó, pháp luật cũng không cho phép. Sau khi tắt thở khoảng mười phút là nhất định phải dời đi, cho nên có rất nhiều Phật tử đã hỏi tôi, phải làm sao? Tôi đã nghĩ, bây giờ Hong Kong đã có bầu cử rồi, bầu nghị sĩ, quý vị đi tìm mấy vị nghị sĩ đó ủng hộ mấy vị nghị sĩ này xin họ thay đổi điều luật này, phải cho phép con người sau khi tắt thở nếu ở bệnh viện thì được giữ lại tám tiếng đồng hồ mới di dời, kéo dài từ mười đến mười hai tiếng; Được vậy thì công đức vô lượng.

18- Tại bệnh viện Hong Kong sau khi chết đi thi thể được bọc lại ngay, thật đáng tiếc là ở Hong Kong chưa có làng Di Đà để trợ niệm cho họ vãng sanh, mình phải làm thế nào cho tốt đây?

Đương nhiên là biện pháp tốt nhất là thành lập được thôn Di Đà ở Hong Kong, giúp người niệm Phật lâm chung, trợ niệm vãng sanh. Đây là việc tốt nhất, nếu ở Hong Kong không có được điều kiện này thì đương nhiên biên pháp tốt hơn hết là tự thân mình niệm Phật công phu cho chín mùi, đến khi lâm chung không có cái lo cho sau này, thật sự vãng sanh. Ở nơi này vừa tắt thở thì bạn liền sang thế giới Cực Lạc ngay, không phải trải qua thân trung ấm. Điều này người nào thật sự có công phu được chín mùi thì mới có thể làm được, vậy nếu công phu thiếu một chút thì phải trợ niệm. Mỗi người có duyên số khác nhau. Nếu như bản thân mình tuổi tác đã lớn, cơ thể suy yếu mà mong muốn được vãng sanh thì trong nước còn có một vài đạo tràng như là Đông Kim Mục Sơn, chùa Bách Quốc Hưng Long, ngoài những nơi này ra còn có không ít đạo tràng đều coi trọng, quan tâm đến việc lâm chung, đều là những nơi để cho chúng ta khảo xét.

19- Lão pháp sư đã từng nói: Sau khi con người tắt thở, trợ niệm từ mười hai đến hai mươi bốn tiếng thì có thể tùy thuộc phong tục, tập quán mà có thể hỏa táng, ướp xác, nhưng tại sao trong quyển “Làm thế nào để vãng sanh bất thoái thành Phật” có đề cập đến việc muốn hỏa táng phải sau bảy ngày hoặc chí ít cũng ba ngày?

Quàn lại ba ngày hay là bảy ngày, với xã hội ngày nay họ không chấp nhận, vậy phải làm sao?

Mong rằng quốc gia sửa đổi pháp luật, nếu như không thể sửa đổi được thì chúng ta nhất định phải tuân thủ quy định của pháp luật. Đó là việc hiện nay trong bệnh viện, sau khi người ta tắt thở mười phút thì phải đưa vào nhà tẩm liệm, nghĩa là ướp xác họ. Đây là việc rất đáng sợ, mà trong đạo Phật chúng ra thường nói đến, tại sao vậy?

Vì khi con người tắt thở rồi thần thức vẫn chưa rời khỏi xác, nên đương nhiên quàn lại ba ngày hay bảy ngày thì rất tốt, làm như vậy cũng là nghĩ nhớ đến họ, cũng là đạo làm người, không ai nỡ chôn họ mau lẹ như vậy và rồi sau khi để từ ba đến bảy ngày, xem lại chúng ta thấy việc thay đổi của họ sẽ tăng trưởng lòng tin đối với những người Phật tử chúng ta đây. Thứ nhất, chúng ta thấy là xác thân họ mềm mại, để bảy ngày mà vẫn còn mềm mại, thời gian nhập liệm đã được bảy ngày, sau bảy ngày chúng ta lau mình thay đồ cho họ vẫn thấy mềm mại, vậy là mọi người sanh tín tâm, lại nữa mặt mày thân xác càng ngày càng đẹp hơn, càng trẻ hơn, bạn nhìn họ giống như đang ngủ, chứ không giống như họ đang bệnh, việc này có sự tăng trưởng tín tâm rất lớn đối với người bình thường.

20- Có cần ba ngày, thậm chí đến bảy ngày sau mới hỏa táng không? Tại sao vậy?

Không có nhất định phải bao nhiêu ngày mới hỏa táng, xem lại phong tục tập quán của mỗi nơi: Như ở miền Bắc thời tiết lạnh có quàn lại thêm lâu một chút cũng không sao, còn như ở miền Nam, thời tiết nóng, để lâu thì xác hôi thối, cho nên mỗi nơi phong tục tập quán khác nhau, vì vậy nên tùy tục, tùy theo sự thường của thế tục nhân tình.

21- Nếu có người thân bị chứng bệnh nan y, mình có nên nói thật với họ, khuyên họ nên buông bỏ hết việc đời niệm Phật cầu sanh tịnh độ hay là dấu bệnh tình? Làm thế nào để giúp họ đúng lý, đúng pháp?

Khi có người bị bệnh vô phương cứu chữa, có nên nói cho họ biết bệnh tình không, cũng phải xem lại tình hình lúc đó, xem con người này có biết tu không? Họ có tiếp nhận được không?

Nghĩa là khi thường ngày họ sống rất lạc quan thì mình có thể nói cho họ biết. Nếu họ sợ chết, tham sống. Mà mình nói cho họ biết thì rắc rối to. Nhưng tốt nhất là cho họ xem chuyện Sơn Tây Tiểu Viện, Liễu Phàm Tứ Huấn, hay Diêu Thần Ý Công gặp Táo Thần Ký cho họ xem. Đây là những chuyện giáo dục nhân quả rất hay, để sau này khi kiểm tra, dầu có phát hiện bị bệnh nặng đi nữa thì họ cũng không sợ, vì họ có xem qua những trường hợp này, trong lòng đã hiểu qua, sau này chúng ta giúp họ cũng rất dể, họ sẽ nghe theo; Vả lại, có cả nhà giúp đỡ họ sẽ không sợ đâu.

22- Khi tiễn một người vãng sanh trong bảy ngày, xin hỏi người bệnh trước khi vãng sanh có được ăn thứ gì hay uống nước gì không?

Người vãng sanh lúc đang bị bệnh nặng, có thể bảy ngày bảy đêm họ không ăn gì, nhưng nước thì nhất định phải uống, tại sao? Vì để cho thân thể được sạch sẽ, bài tiết, tất cả các thứ cấu bẩn trong người ra, gần như người vãng sanh bình thường đều hiểu, để cho đến khi mình ra đi, giữ thân thể sạch sẽ không ô uế.

23- Nếu một người nọ thường ngày thân thể rất là bình thường, có một hôm đột nhiên lại ngã xuống đất, hay là trong người thấy khó chịu, trong tình trạng không biết bệnh của họ như thế nào chúng ta lập tức mời ban hộ niệm đến niệm Phật giúp họ hay là phải đưa họ đến bệnh viện cứu chữa trước?

Còn phải xem họ là người như thế nào nữa, nếu họ là người học Phật thì mình có thể làm như vậy; Còn nếu như họ không phải là Phật tử mà bạn làm như vậy thì người nhà sẽ gây phiền phức cho bạn, vì chính về sau không biết như thế nào nửa, họ nói là bạn không chịu đưa họ tới bệnh viện cấp cứu, bạn đã làm lỡ mất thời gian cấp cứu của họ, họ yêu cầu bạn bồi thường, như vậy không phải là bạn tự chuốc lấy phiền phức hay sao? Cho nên trong chế độ xã hội hiện nay, bạn phải nắm rõ pháp luật và tuyệt đối tuân thủ, hoặc là bạn tiến hành song song đôi bên tốt đẹp, có một vài huynh đệ đồng tu trợ niệm giúp họ, đưa họ tới bệnh viện, rồi ở lại bệnh viện chăm sóc họ. Đây là phương pháp an toàn, thỏa đáng nhất.

NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TRỢ NIỆM

1. Trong quá trình trợ niệm, có cần phải sái tịnh không? Hoặc thứ nhất là trước khi tắt thở hay sau khi tắt thở?

Sái tinh là việc nên làm. Khi bạn đến đạo tràng trợ niệm đó thì phải nên sái, càng đơn giản càng tốt, không nên phức tạp, làm vậy là có sự tôn kính đạo tràng, có sự cung kính đối với chúng sanh vô hình ở cõi này. Giúp cho người đó được vãng sanh là cũng mong rằng những oán thân trái chủ của họ chịu hóa giải oán kết, cùng chung đến giúp họ.

2. Trong quá trình trợ niệm có cần sái tinh không? Và lúc nào mới thích đáng. Nếu người bệnh đã tắt thở có cần sái tịnh nữa không?

Khi con người vừa lâm chung tất cả các nghi thức đều không quan trọng, tâm tịnh thì cõi Phật tịnh, đâu phải chỉ rưới mấy giọt nước là Tịnh Độ đâu, đó chỉ là cách thể hiện, phải hiểu là như vậy. Có rưới nhiều nước đi nữa mà tâm không tịnh thì cũng vậy thôi. Bạn phải hiểu cái lý này. Khi lâm chung tất cả các nghi thức đều không cần thiết chỉ có một câu niệm Phật đưa tiễn vãng sanh, cũng không có bất cứ khai thị gì và cũng không cần tụng bất cứ kinh chú gì, chỉ có một câu niệm Phật xuyên suốt là được rồi. Trong quyển “sức chung tân lương” và “sức chung tu tri” giảng rất là rõ.

3. Trợ niệm cho người bằng 4 chữ có được không?

Khi trợ niệm bốn chữ là cách niệm chuẩn. Khi người ta đang lâm bệnh nặng, phải biết là càng đơn giản thì càng tốt, sáu chữ là quá nhiều, bốn chữ là tốt. Trong “Trúc song tùy bút” của Đại sứ Liên Trì, có một đoạn nói, có người hỏi ngài rằng: Ngài dạy người khác niệm Phật như thế nào? Đại sứ Liên Trì đáp: Tôi dạy người ta niệm: Nam Mô A Di Đà Phật, có một người khác hỏi: bản thân Ngài niệm như thế nào? Ngài trả lời là tôi niệm A Di Đà Phật. Tại sao dạy người khác hồng danh sáu chữ còn mình chỉ niệm bốn chữ, Ngài liền đáp: Cả cuộc đời này tôi không muốn tạo ra sáu đường luân hồi, quyết tâm cầu sanh Tây Phương Tịnh Độ, nên chỉ niệm bốn chữ mà trong kinh A Di Đà Phật đó là chấp trì danh hiệu, danh hiệu chỉ có bốn chữ. Tuân giữ những lời dạy của đức Như Lai, tại sao lại khuyên người khác niệm sáu chữ và họ chưa chắc đã phát tâm cầu vãng sanh cho nên thêm vào chữ Nam Mô, Nam Mô có nghĩ là gì? Nghĩa là cung kính là quy y, là kết duyên với đức Phật A Di Đà, chứ chưa chắc chắn thật sự muốn vãng sanh, thì Nam Mô là lời khách sáo không cần thiết, làm được thì không cần khách sáo, còn giả thì khách sáo một chút cũng tốt, cung kính một chút cũng tốt, bạn hiểu được lý này thì bạn mới biết rõ khi lâm chung trợ niệm giúp người chỉ có bốn chữ, không được niệm sáu chữ. Đây là thời khắc quan trọng, bất cứ sự khách sáo nào cũng đều không cần, không cần bất cứ một sự khách sáo nào, một câu Phật hiệu từ đầu cho tới cuối tự lợi, tự tha.

4. Bình thường niệm Phật chọn cách 5 câu đổi giọng mà Lão Pháp Sư đã dạy, mỗi khi lâm chung hơi thở yếu, trợ niệm phải liên tục, chọn cách này hay chọn cách có tiết tấu hơi chậm?

Việc này tốt nhất là nên hỏi lại cha mẹ bạn, nên để họ thích để chiều. Nếu họ là người chấp trước thì bạn nên tuỳ thuận họ. Nếu họ trả lời được thì không có vấn đề gì, còn nếu họ kiên quyết hay là bảo cứ dùng cách của tôi tốt hơn, tôi đã niệm quen rồi thì phải tuỳ thuận họ.

5. Khi trợ niệm, có người thích niệm thầm, niệm như vậy người chết có được lợi ích thật sự hay không?

Khi niệm thầm thì có quỷ thần biết, khi niệm ra tiếng thì không những độ người chết mà còn có thể độ những chúng sanh nào nghe được, nghe được âm thanh, ngay cả những loài: bò, bay, máy, cựa xung quanh cũng được lợi ích. Đây là chuyện tốt, cho nên niệm ra tiếng tốt hơn niệm thầm cái lí chính là ở chỗ này. Nhưng mà xã hội hiện nay, dân số quá nhiều, trong thành phố nhà ở thường là nhà trọ, nếu chúng ta niệm lớn tiếng sẽ làm ồn nhà bên cạnh, cho nên ở các nước khác họ không cho phép làm ồn nhà bên cạnh. Nếu bạn làm ầm ĩ thì họ sẽ báo cảnh sát, cảnh sát sẽ đến nhắc nhở bạn, cho nên nó sẽ có ảnh hưởng tới chúng ta khi trợ niệm. Trong hoàn cảnh này khi trợ niệm có thể nhỏ tiếng một chút hay là niệm có tiếng mà tiếng nhỏ, lấy nguyên tắc không được làm ồn nhà bên cạnh. Niệm nhỏ tiếng, (trì kim cang) là miệng động mà không có tiếng, cho nên việc này phải xem xét hoàn cảnh lúc đó. Nói tóm lại tốt nhất là niệm ra tiếng, thế thì hiện tại cũng có rất nhiều người chết ở bệnh viện thì sao? Khi niệm Phật ở bệnh viện bạn phải giữ cho âm điệu thấp, đừng nên làm ồn ở phòng bên cạnh. Đây là điều chúng ta phải suy xét.

6. Thưa thầy, mình có thể dùng cách đi vòng quanh Phật để trợ niệm không?

Có thể, cách này rất tốt.

7. Sau khi đau chết mình phải trợ niệm như thế nào? Trước khi qua đời, mình đọc chú Đại bi hay kinh Địa Tạng có được không?

Nếu như họ là người tu Tịnh Độ thì lúc này không nên tụng kinh, không nên tụng kinh gì cả, chỉ cần niệm A Di Đà Phật. Khi con người đang lâm bệnh, đặc biệt là lúc bệnh nguy kịch, không được xen tạp bất cứ kinh, chú nào, không cần kinh gì khác, chú vãng sanh cũng không cần, chỉ có một câu niệm Phật rất là hiệu quả. Khi vừa qua đời, họ cần phải nghĩ đến một câu niệm Phật, nếu mình niệm Phật, người thật sự muốn cầu sanh Tịnh Độ nhất định sẽ được vãng sanh, cho nên công đức này không thể nói hết. Khi lâm chung không cần thêm vào những lời chú này, không cần thêm vào cái gì cả, còn nếu đã qua đời rồi thì sao? Nếu đã qua đời rồi vậy thì chúng ta phải chiếu qua phương pháp sức chung tu trị, niệm Phật cho họ từ 8 giờ đến 12 giờ. Khi Hàn Quán Chưởng qua đời chúng ta đã niệm cho bà ấy 14 giờ. Khi đã tiễn họ vãng sanh rồi, nếu có thời gian tụng thêm kinh hồi hướng cho họ là được rồi. Trong khoảng thời gian này nhất định không được xen tạp thứ gì khác.

8. Khi lâm chung, niệm Phật có cần phải quán tưởng không?

Không cần phải quán tưởng, quyết tâm chuyên niệm thì tự nhiên có cảm ứng. Lúc này đây, lúc bình thường không có quán tưởng mà lúc này đây lại thêm vào quán tưởng thì trái lại sẽ không tốt. Nhất định phải làm giống những gì mà thường ngày mình đã học, nếu tâm bạn lại định mà khi lâm chung lại thêm vào những các thứ này thì sẽ làm cho tâm bạn nhiễu loạn.

9. Trong lúc trợ niệm cho người sắp mất hay là hoả táng quán tưởng đến đức Phật A Di Đà tiếp dẫn vãng sanh và tưới hoa sen, xin hỏi người chết có được vãng sanh hay không?

Việc trợ niệm là tăng thượng duyên cho người mất, nó có hiệu quả hay không còn phải coi lại việc họ có đi được hay không? Nếu như họ rất vui vẻ nghe theo sự dẫn dắt của bạn thì họ sẽ được vãng sanh còn nếu như khi lâm chung mà còn lưu luyến thế gian còn lưu luyến tình thân họ đi không được rồi.

Về phần người trợ niệm chúng ta thành tâm thành ý làm tròn việc mình thì là chính xác rồi, cho nên nhất định phải có sự hợp tác 2 bên. Tôi có ý giúp bạn, nếu bạn chịu tiếp nhận thì mới có hiệu quả.

10. Khi trợ niệm hoặc là hoả táng chúng ta quán tưởng rất rõ ràng, quán tưởng nơi đến của người mất, kết quả của sự quán tưởng như vậy có đáng tin cậy hay không.?

Sự quán tưởng nơi sức tu tập của bản thân một người còn tính đến yếu tố của người vãng sanh, xem tình trạng tu hành của bản thân họ nếu, cảm thấy tương ứng thì đó là thật, còn nếu như không tương ứng thì không phải là thật, ví như nói về một người không tin Phật Pháp, cũng không niệm Phật, tà tri, tà kiến, còn bạn là một người tu hành rất tốt, vậy khi họ sắp mất quán tưởng họ có được ngồi trên hoa sen vãng sanh sang thế giới Cực Lạc hay không? Nếu như mà được thì chư Phật Bồ Tác Đại Từ Đại Bi thì chúng ta ai nấy cũng đều không cần phải niệm Phật, không cần phải tin Phật, đến lúc đó chư Phật Bồ Tác sẽ quán tưởng cho chúng ta thì chúng ta sẽ đc thành tựu. Việc này nói về lý thì không thông, vậy thì có thể nói, việc quán tưởng đối với bản thân bạn thì có lợi ích, vì nó là một điểm thật có thể giúp cho bạn tăng trưởng thiện căn, nhưng đối với người chết thì không chắc chắn có kết quả thật sự. Nếu như người chết thật sự có tu tập thì họ niệm Phật vãng sanh rồi bạn quán tưởng thêm, bạn nhìn thấy, đó không phải do bạn quán tưởng mà được mà do bạn nhìn được cảnh giới của họ, khi tâm của bạn thanh tịnh thì bạn có thể nhìn thấy được.

11. Trợ niệm cho người sắp mất có phải là tụng kinh Địa Tạng không? Phải niệm Phật như thế nào?

Không cần, bạn phải hiểu rằng trong khoảng sát na mà con người sắp chết thì đó là thời khắc quan trọng nhất, không cần tụng kinh gì cả, cứ thẳng lối họ đâu có sức tu tập để nghe kinh đâu, một câu niệm Phật mà lại niệm Phật bằng 4 chữ A Di Đà Phật không cần phải niệm Nam Mô, đến lúc này càng đơn giản thì sức càng mạnh, càng có thọ dụng bạn muốn tụng kinh Địa Tạng phải đợi sau khi họ mất rồi, trợ niệm vãng sanh, nghỉ là người đó tắt thở rồi, sau khi tắt thở, tốt nhất là nên niệm phật tiếp cho họ 12 giờ nữa, chí ít cũng niệm thêm 8 giờ, thần thức của họ mới rời khỏi xác. Trong khoảng thời gian này chỉ nên một câu niệm Phật, nếu bạn muốn tụng kinh Địa Tạng, kinh A Di Đà cho họ thì tốt nhất nên đợi sau bảy ngày. Còn thực sự như họ vãng sanh rồi, bạn có tụng kinh Địa Tạng cho họ cũng là để trung phước cho họ, tăng cao phẩm vị cho họ còn nếu như họ chưa vãng sanh thì lúc này tụng kinh Địa Tạng có thể giúp họ tiêu trừ đau khổ.

12. Sau khi người chết tắt thở rồi mình tiến hành “Tam thời hệ niệm” cho họ thích hợp hay niệm A Di Đà Phật thích hợp?

Đều được cả, người chết khi đã tắt thở rồi, niệm Phật là điều quan trọng, niệm Phật tốt hơn “Tam thời hệ niệm”, vì lúc này phải tập trung toàn bộ tinh thần nhắc nhở họ niệm câu niệm Phật này thì nhất định sẽ được vãng sanh. Phật sự “Tam thời hệ niệm” có được thực hiện sau ngày thứ 7, từ thất đầu cho đến thất thứ ba, lúc này làm là tốt nhất, trong bảy ngày đầu tốt nhất là ngày nào cũng nên niệm phật, các kinh A Di Đà cũng không cần tụng.

13. Có thể dùng pháp sự “Tam thời hệ niệm” để trợ niệm không?

Trong tác phẩm văn sao của Đại sư Ấn Quang có nói: “Tam thời hệ niệm” là của quốc sư Trung Phong. Đại khái là có người hỏi đại sư là có thể dùng nó để trợ niệm hay không? Tổ không tán thành và tôi cũng vậy. Việc trợ niệm khi sắp chết rất là quan trọng chỉ một câu niệm Phật thôi.

Đã nhiều năm qua để tiễn người vãng sanh chúng tôi đã dựa vào “Sức chung tu tri” tất cả đều y chiếu theo pháp này mà làm, chúng tôi dựa vào quyển sách này để tiễn biệt. Trong phần tiễn biệt, ngay cả kinh cũng không tụng nữa, cũng không được khai thị, chỉ được niệm một câu A Di Đà Phật đến cuối mà thôi. “Tam thời hệ niệm” mấy năm gần đây chúng tôi đã đề xướng và thu được kết quả rất tốt. Khi nào chúng ta mới thực hiện nó. Phần nhiều là ở Phật thất, Phật thất là tự lợi. Sau khi mất 7 ngày chúng ta tổ chức một buổi “Tam thời hệ niệm” để siêu độ, cho bài vị đã được mang đến trong khi tu Phật thất. Nếu như có bạn đồng tu, hoặc người thân có cần siêu độ còn ngay trong Phật thất chúng ta không làm bất cứ Phật sự gì, chỉ có thể ngày nào cũng niệm Phật hồi hướng cho họ nên sau khi viên mãn Phật thất làm “Tam thời hệ niệm” thì âm dương lưỡng lợi nó mới hoàn toàn thích hợp với Tịnh Tông trong đó tụng kinh A Di Đà, chú vãng sanh hoặc khai thị gì cũng được, đều rất tốt.

Ở đây là thuộc về cách làm của một pháp hội như vậy, chứ không phải việc trợ niệm thông thường. Việc này các bạn đồng tu phải biết.

Người tu Tinh Độ, mỗi niệm phải tương ứng với bổn tông của chúng ta. Chúng tôi thấy rất nhiều nghi thức của việc siêu độ rất là tương ưng với Tinh Độ và thích hợp nhất là nghi thức này.

Chúng ta phải chọn lấy cách này. Nhiều năm trở lại đây quả thật là đã có kết quả rất tốt, cho nên được dùng nó trợ niệm khi sắp chết, các vị phải biết điều này.

14. Có một vài huynh đệ đồng tu, hoặc động vật chết bất đắc kỳ tử. Sau khi trợ niệm 10 giờ, cơ thể vẫn cứng ngắc. Sau đó tiếp theo làm “Tạm thời hệ niệm”. Khi kết thúc pháp hội, toàn thân mềm mại, đó là do kết quả của sự trợ niệm cộng thêm hệ niệm hay là sức của hệ niệm lớn hơn trợ niệm?

Có sự giống nhau, ví dụ như chúng ta ăn cơm, chén cơm đầu là trợ niệm, ăn không no, tiếp theo ăn chén thứ hai thì thấy no. Chén thứ hai là hệ niệm. Bạn thử nói công đức của hệ niệm lớn hơn công đức của trợ niệm hay công đức của trợ niệm lớn hơn công đức của hệ niệm. tất cả đều không phải vậy, đều bình đẳng, cho nên vấn đề này chúng ta không được nghi ngờ.

15. Trong quyển sách “Làm thế nào để niệm phật vãng sanh thành Phật bất thoái” Có đề cập đến một người niệm phật bị bệnh sắp chết lại rất ghét tiếng niệm Phật. Đoàn trợ niệm phải chuyển sang tụng kinh Địa Tạng, sám hối cho họ, sau đó thì người bệnh này lại thích nghe tiếng niệm Phật. Xin hỏi nếu có tình trạng trên xuất hiện, chúng ta có thể tụng kinh khác như là: Tâm kinh, kinh Phổ Môn ..v.v.. hoặc chỉ là tụng kinh Địa Tạng mới có hiệu quả. Tại sao như vậy?

Tuy là Đức Thế Tôn có dạy: Pháp môn bình đẳng không có cao thấp nhưng căn tánh của chúng sanh không giống nhau, nhất là từ vô thỉ kiếp đến nay, nghiệp chướng, tập khí có sự khác biệt rất lớn, vậy nếu gặp phải những trường hợp này, chúng ta thấy rất rõ đó là nghiệp chướng hiện ra, đó cũng chính là điều mà thông thường chúng ta nói: Oán thân trái chủ của họ đến gây chướng ngại khiến cho bạn khi nghe tiếng niệm Phật thì sanh tâm phiền ghét. Vậy thì việc giải oán, thích kết thông thường mà nói kinh Địa tạng quả thực rất có hiệu quả. Tại sao vậy? Vì hợp cơ, vậy phẩm Phổ Môn có được hay không? Phẩm Phổ Môn cũng tốt, nhưng chúng ta phải biết Đức Thế Tôn sau khi nhập diệt, muốn cho Phật pháp được trụ ở thế gian. Việc đại sự này Đức Thế Tôn quả thực đã ủy thác cho Ngài Địa Tạng Bồ Tát hay nói cách khác. Lúc Đức Phật không còn ở đời, Ngài Địa Tạng Bồ Tát thay mặt Đức Phật. Thân phận của Ngài không giống như các vị Bồ Tát khác.

Chúng ta đã thấy trong kinh Địa Tạng Bổn Nguyện. Trong phần tựa, chúng ta thấy sự thù thắng, trang nghiêm của kinh không thể nói hết, Các vị thường nghĩ Đức Thích Ca Mâu Ni trọn đời thuyết pháp độ sanh, có pháp hội nào mà thính chúng đều là chư Phật Như Lai không? Không có, kinh Hoa Nghiêm cũng không có thù thắng như vậy. Chỉ riêng khi nói kinh Địa Tạng thì mười phương chư Phật Như Lai đều đến làm thính chúng. Bạn mới hiểu sự trang nghiêm này rất là hiếm có. Vậy thì công hiệu kinh điển này đương nhiên cũng phải là rất hiếm có, nên thông thường tụng kinh Địa Tạng thì hiệu quả đạt được thật khó nói hết.

Việc này rất có lý, còn nếu tụng các kinh khác mà có hiệu quả thì đó là do có duyên với họ.

Trong phẩm Phổ Môn, Đức Quán Thế Âm Bồ Tát cũng có nhân duyên đặc biệt đối với thế gian của chúng ta đây. Nếu không tụng kinh Địa Tạng mà tụng kinh Phổ Môn tôi tin là cũng như nhau.

16. Mình vì người bệnh mà giới thiệu tụng kinh Địa Tạng, nếu như bệnh tình càng nặng hơn, có thể là người nhà sẽ cho là Phật pháp không linh,như vậy có phải tạo cho họ phỉ báng Phật pháp không?

Thật vậy, việc này chúng ta cũng phải nên biết. Khi con người ta mang bệnh, tụng kinh Địa Tạng là giúp họ tiêu nghiệp chướng, nhưng mà tụng kinh Địa Tạng, đem công đức hồi hướng cầu sanh Tịnh Độ, là đúng như pháp. Bạn có hiểu cái lý này. Đây là ba bậc vãng sanh. Trong kinh Đại Thừa Vô Lượng Thọ, trong phẩm này có nói đến. Trong kinh này có bốn đoạn lớn, ba đoạn trước là bậc thượng vãng sanh, bậc trung vãng sanh và bậc hạ vãng sanh. Đoạn sau cùng hết đó chính là nói đọc, tụng tất cả các Kinh điển đại thừa, bất luận là bạn có tu Tịnh Độ hay không cũng đừng mặc kệ. Khi sắp qua đời, đem công đức mà bạn đọc, tụng Đại Thừa, hồi hướng cầu sanh Tịnh Độ. Nếu như cái tâm này chân thành, khẩn thiết thì Phật sẽ đến tiếp dẫn. Cho nên pháp môn Tịnh Độ này rất là rộng lớn, không phải hạng cuộc ở việc tin hay không? Chỉ cần khi sắp chết mà có niềm tin vào nó thì sẽ được vãng sanh, còn khi sắp chết mà không tin thì hết cách.

17. Phụ trách đưa vãng sanh, trợ niệm đã 3 năm, tất cả đều thực hiện theo nghi thức của Tổ. Hiện tại có người đề xuất, chỉ cần niệm một câu A Di Đà Phật đưa vãng sinh. Thực sự chúng con làm là: Xướng bài tán Liên Trì, tụng kinh A Di Đà, thứ ba là tụng Tâm kinh, thứ tư là tụng chú Vãng sanh, kệ tán Phật, niệm Phật mỗi ngày, niệm Phật hơn 20 tiếng đồng hồ, rồi sau đó mới hồi hướng Tam Bảo, xin hỏi làm như thế có được không?

Làm như vậy e hơi nhiều đấy. Bạn phải biết là khi con người ta sắp chết thì đó là việc lớn nhất của một đời người. Các vị Cổ Đức thường dạy chúng ta Tụng kinh không bằng tụng chú, tụng chú không bằng niệm Phật.

Câu này có nghĩa là thế nào? Trong tình trạng khẩn thiết nhất, chỉ cần nắm chặt lấy câu niệm Phật, tất cả những thứ khác đều không cần, bạn phải hiểu là 1 câu niệm Phật này, tất cả các kinh điển Đại Thừa mà Đức Thích Ca Mâu Ni Phật nói suốt 49 năm mà ngày nay chúng ta gọi là Đại Tạng Kinh, tất cả đều nằm trong danh hiệu Phật đây, danh hiệu Phật đây là Pháp môn đại tổng trì, là cương lãnh chung của Phật pháp, không có thiếu một pháp nào.

Thầy của tôi: cư sĩ Lý Bỉnh Nam vãng sanh, sau khi vãng sanh rồi, trong suốt 49 ngày chỉ có một câu niệm A Di Đà Phật, suốt 49 ngày không gián đoạn. Việc này ở Đài Loan rất là hiếm có, thật là vô tiền khoáng hậu. Đến giờ vẫn không có trường hợp như vậy.

Ở thư viện Hoa Tạng Đài Bắc của chúng ta đây, Hàn Quán Trưởng vãng sanh cũng 1 câu niệm Phật suốt ngày đêm không gián đoạn, cũng niệm suốt 49 ngày, những việc này đều là nhân duyên hiếm có, có thể đưa ra để các vị tham khảo. Đừng nên làm chi cho phức tạp như vậy. Trong suốt 49 ngày tốt nhất chỉ nên niệm 1 câu A Di Đà Phật, công đức vô lương vô biên. 

18. Tụng kinh, niệm Phật bằng máy, xin hỏi người chết có được lợi ích, thọ dụng gì không?

Việc này khó nói, tại sao? Vì nó chỉ có hình thức âm thanh chứ không có tinh thần, cho nên tại sao khi tụng kinh phải chí thành thì tụng mới có cảm ứng. Sự thực tâm đem tới cảm ứng. Phương pháp này chỉ có thể là bất đắc dĩ, không có cách nào khác nên chỉ dùng tạm thời. thực ra làm như vậy không đúng pháp.

Khi dùng máy thu âm, tốt nhất là nên có thêm vài người cùng trợ niệm. Dùng máy thu âm để giúp chúng ta trợ niệm thì được. Nếu như chỉ thuần túy dùng máy thu âm mà không có người thì e rằng sẽ không có hiệu quả.

19. Có một vị cư sĩ độc cư, niệm Phật cầu vãng sanh Tịnh Độ. Ngay khi người đó sắp vãng sanh, dùng máy niệm Phật hoặc đĩa CD để trợ niệm, xin hỏi làm như vậy có thể dẫn dắt họ vãng sanh Tịnh Độ không?

Có thể. Đây là cách rất hay. Nếu như không có mời được người đến trợ niệm thì dùng cách này là tốt, nhất thiết phải có tiếng niệm Phật. danh hiệu A Di Đà Phật đêm ngày không gián đoạn.

Khi con người sắp chết, điều quan trọng nhất là phải có người cảnh tỉnh họ, đừng để gián đoạn tiếng niệm Phật, đừng để bị vọng tưởng. Cho nên có được bạn đạo giúp họ trợ niệm thì rất tốt, còn không thì dung máy niệm Phật cũng tốt thôi. Máy niệm Phật này đôi khi còn tốt hơn cả con người nữa vì con người còn có vong niệm. Con người đôi khi còn có khởi tâm vong niệm, còn máy thì chỉ giúp người niệm Phật nên không có khởi tâm vọng niệm

20. Người bệnh nhất tâm cầu sanh Tây Phương Tịnh Độ, đang trong bệnh nặng, hôn mê, bất tỉnh, mình phải xử lý như thế nào để giúp người bệnh vãng sanh?

Lúc này đây tốt nhất là dùng máy niệm Phật để cho họ nghe tiếng niệm Phật bằng tai nghe, nó vừa không quấy rầy người khác mà họ cũng có thể nghe tiếng niệm Phật. Người nhà thì ngồi bên cạnh nhỏ tiếng giúp họ niệm Phật. Tiếng trợ niệm phải giống với âm điệu của máy niệm Phật, được như vậy thì họ rất có thọ dụng.

21. Chồng của con bị bại liệt suốt 19 năm đã 2 lần được đưa vào bệnh viện cấp cứu. Trong lúc hôn mê đã thấy cảnh địa ngục, sau khi tỉnh dậy nói: Tôi phải sang thế giới Cực Lạc chứ không xuống địa ngục. Nhưng do cơ thể yếu ớt nên niệm Phật thoái chuyển. Xin lão hòa thượng khai thị cho.

Ông ấy đã nhìn thấy địa ngục mà muốn sang thế giới Cực Lạc. Bạn nên giúp họ niệm Phật. Cơ thể yếu ớt không thể niệm Phật được cũng không sao. Miễn nghe tiếng niệm Phật là được rồi. Hiện tại máy niệm Phật là một công cụ trợ niệm rất tốt. Nếu bạn sợ quấy rầy người khác, có thể dùng tai nghe cho họ nghe. Họ rất dễ bị hôn trầm (ngủ gật), bạn hãy mở cho tiếng lớn hơn một chút, như vậy thì hôn trầm sẽ mất. Nếu niệm được thì niệm theo máy niệm Phật, còn không niệm được thì thôi, đừng để tiếng niệm Phật bị gián đoạn, được vậy thì mới có thể vãng sanh; có lòng tin, cái gọi là không hoài nghi, không xen tạp, không khởi vọng tưởng, buông bỏ vạn duyên, nhất tâm chuyên niệm thì hiệu quả cũng như nhau.

22. Ở cách người chết rất xa, xin hỏi mình ở nhà niệm Phật hồi hướng có hiệu quả không?

Qua thực nghiệm kết tinh nước của tiến sĩ Giang Bổn Thắng đã chứng minh được; việc trợ niệm cho người bạn ở cách xa là được.

Ở ngay tại nhà mình, ngày nào mình cũng khởi niệm cung kính niệm Phật hồi hướng cho người bạn ở rất xa; chúng ta có được cái sức này. Tại sao? Vì sức niệm phật siêu vượt cả không gian và thời gian, có xa hơn nữa cũng có thể đạt được. Thật không thể nói hết.

Trong Kinh Hoa Nghiêm, những việc như vậy Đức Phật có dạy rất rõ. Tất cả các Pháp đều do tâm tưởng sanh, tâm tưởng thì không có thời gian và không gian, không bị hạn chế bởi không gian và thời gian. Không có không gian tức là không có xa, gần. Không có thời gian nên không có sau, trước.

Chúng ta tụng kinh niệm Phật tại đây hồi hướng cho họ tức khắc sẽ đạt được, cho nên chúng ta nên biết, sau khi người đó mất rồi, rốt cuộc họ có đi con đường nào, chúng ta cũng không biết được. Nếu chúng ta thường nghĩ, nhớ đến họ, thường tụng kinh, niệm phật hồi hướng cho họ, như vậy đối với họ có lợi ích gì không? Nhất định là có lợi ích. Lợi ích nhiều lắm đấy! Chúng ta phải hiểu cái ý này và chúng ta phải thật sự làm việc này, biết chắc đó không phải là mê tín.

23. Đệ tử vì người chết mới tắt thở mà trợ niệm, có một bạn đạo khai thị cho người chết, xin hồn người chết hãy ra giữa chân mày, đồng thời mời một người nam dùng tay vuốt từ dưới bàn chân người chết lên mặt, xin hỏi làm như vậy có đúng pháp không?

Những cách làm này có thể do tập tục bất đồng trong các nhóm tộc người. Trong Phật Pháp không có cách nói như vậy. Trong Phật Pháp tiễn người chết, Pháp mà các vị đại đức cận đại đề xướng đều dựa vào quyền “Sức chung tân lương” làm chuẩn tắc. Quyển sách này đã được đại sư Ấn Quang thời cận đại, Ngài là vị Tổ thứ 13 của Tịnh Độ Tông đã được Ngài giám định. Mấy năm gần đây chúng tôi tiễn người vãng sanh đều y chiếu theo quyển sách này.

24. Đệ tử thường ngày y theo lời dạy của pháp sư tu học, nhưng khi trợ niệm cho người chết, có thể tham chiếu theo cách siêu độ trung ấm thân mật tông không?

Nếu có người chỉ dẫn thì có thể, còn không có người chỉ dẫn thì không cần. Cứ dùng cách chỉ dẫn của Tịnh Độ Tông thì rất có hiệu quả, đồng thời cũng nêu lên một tấm gương tốt: chuyên sâu 1 môn, trường kỳ huân tập, làm được pháp chân chánh đã nói, không xen tạp, không nghi ngờ.

25. Làm thế nào để trợ niệm, khai thị cho động vật?

Chúng ta đã thật sự thông đạt Phật Pháp rồi, vì vậy phải luôn thường nhớ lấy: nếu gặp phải những loài động vật, chúng ta nên niệm Phật hồi hướng cho nó, chú nguyện cho nó, chuyện bình thường nhất tức là niệm A Di Đà Phật hồi hướng cho chúng. Nếu như biết niệm tam quy y thì càng tốt. Cách niệm quy y cho chúng không giống như cách niệm quy y của chúng ta.

Quy y Phật: không đọa địa ngục.

Quy y Pháp: không đoa ngạ quỷ.

Quy y tăng: không đọa bàng sanh.

Bàng sanh tức là sức sanh, nghĩa là chúng ta quy y cho các chúng sanh không đọa vào 3 đường ác, sau đó đọc tiếp 3 câu này.

Khi gặp phải tất cả các loài động vật, chúng ta phải niệm Phật, hồi hướng cho chúng, niệm tam quy cho chúng.

26. Khi trợ niệm mình dùng cách hồi hướng khắp hay chỉ hồi hướng riêng cho người đã mất?

Khi trợ niệm vãng sanh nhất thiết phải dùng cách thức riêng cho người mất, không nên hồi hướng chung, hồi hướng chung là dùng cho pháp hội.

SỐ NGƯỜI TRỢ NIỆM VÀ CÁCH SẮP ĐẶT

1. Có phải số người trợ niệm càng nhiều càng tốt?

Người trợ niệm dùng tâm chân thành, thanh tịnh, tâm từ bi, niệm câu danh hiệu Phật này. Người trợ niệm càng nhiều càng tốt.

Sự thù thắng của từ trường đây có thể khiến cho các loài quỷ thần trong đường ác không dám đến gần. Nếu người trợ niệm ít, trợ niệm mà không có thành ý thì quỷ thần trong đường ác thường tìm sơ hở, nó sẽ thừa chỗ yếu mà dập. Một chút đây chúng ta cũng phải đặc biệt chú ý, cho nên nếu có người hỏi ngộ nhỡ không tìm được người trợ niệm, chúng tôi có thể dùng máy trợ niệm được không? Họ chỉ cần trả lời có thì tốt hơn không có 1 chút thôi. Tốt nhất là nên có người đến niệm. Đây là điểm khác nhau.

2. Số người trợ niệm càng nhiều càng tốt hay là sức cầu thanh tịnh rồi chỉ thông báo cho một vài người biết là được rồi?

Niệm Phật vãng sanh không được quá nhiều người, nếu như quá nhiều người thì phải phân ban. Khi người bệnh sắp chết, trước mắt, tốt nhất nên có 4 người, trong Phật Pháp 4 người gọi là 1 chúng, là 1 đoàn thể, không nên quá nhiều, nhiều người quá sẽ gây ồn, từ trường sẽ không tốt, bạn phải hiểu điều này. Nếu như thật sự có phước báu, có nhiều người đến, có thể đến niệm Phật đường niệm Phật rồi hồi hướng cho họ, không nên niệm tại phòng của họ, vậy thì được.

Trước kia khi tôi còn ở Đài Trung, lúc thầy Lý vãng sanh, bên cạnh chỉ có mấy người học trò, mấy người học trò thường chăm sóc thầy, mà ở niệm Phật đường thì có 600 người, niệm suốt 49 ngày đêm không gián đoạn, lúc đó tôi thấy vậy rất là vui. Đại khái là ở Đài Loan. Đây là trường hợp vô tiền khoáng hậu. Đó thật sự là có phước báu. 600 người niệm suốt 49 ngày đêm, không gián đoạn, có thể chịu được không? Không phải vậy. Người này niệm mệt rồi thì đi ra, thay cho người khác vào niệm. Học trò quá nhiều, có mấy mươi ngàn người, cho nên niệm Phật đường chỉ có 600 chỗ ngồi, vì vậy rất nhiều người phải đứng bên ngoài, nhìn thấy có người đi ra thì người khác liền thay vào. Đây là kết quả mà thầy đã dạy suốt 38 năm với đại chúng. Sự thù thắng không gì sánh bằng.

3. Khi chết không mong được người khác trợ niệm vì không thích người ta ra vào nhà, không thích mình sau khi chết bị người ta xúc chạm, thử thăm dò đầu, chân để xem sau khi chết đi về đâu, cho nên muốn riêng một mình vãng sanh tại nhà. Xin hỏi suy nghĩ như vậy có đúng không?

Nếu nắm vững được thì suy nghĩ như vậy là chính xác, còn nắm không vững là không chính xác. Phải nắm vững thì mới được. Nếu không nắm vững mà có một vài sự lo lắng thì nên để cho một ít người, ví dụ 2, 3 người cũng được, chứ không nên mời đến đây nhà, vậy là quá nhiều, chỉ nên 2, 3 người luân phiên để họ đủ duy trì suốt 24 giờ. Người quan tâm bạn, giúp đỡ bạn, trợ niệm bạn không bị gián đoạn, làm như vậy là lý tưởng nhất.

CÁC PHÁP BẢO CÓ LIÊN QUAN CẦN PHẢI SẮP ĐẶT KHI TRỢ NIỆM

1. Khi trợ niệm cho người lâm chung có cần phải gõ mõ không?

Chỉ gõ khánh chứ không gõ mõ, 4 người thành 1 băng, quây quanh giường của người bệnh để họ nghe, nếu tinh thần của họ còn minh mẫn thì hãy cùng niệm theo, còn như tinh thần không khỏe thì nghe theo, suốt 24 giờ không gián đoạn.

2. Khi trợ niệm cho người sắp chết, nhất định phải treo tượng Phật, thắp hương, cúng nước không?

Có được hoàn cảnh này thì rất tốt, tốt nhất là khi lâm chung hãy để cho họ nghe được tiếng niệm Phật, nhìn thấy tượng Phật họ sẽ có ấn tượng, sẽ có sự trợ giúp rất lớn đối với họ.

3. Khi trợ niệm phải treo tượng Phật như thế nào?

Khi người ta đang bị bệnh nặng, tượng Phật phải được treo dưới chân giường của họ. Họ nằm trên gối, vừa mở mắt ra thì sẽ thấy tượng Phật ngay chứ không phải treo tượng Phật ở trên đầu giường của họ. Treo trên phần đầu giường thì khi mở mắt ra họ sẽ không nhìn thấy. Bạn phải hiểu điều này. Nếu treo được 3 bức tượng thì rất tốt. Tại sao? Vì nếu họ ngó 2 bên thì đều có thể nhìn thấy. Nhất định phải chú ý đến việc họ vừa mờ mắt ra, có xoay đầu thế nào họ cũng có thể nhìn thấy tượng Phật. Nghe được tiếng niệm Phật, nhắc nhở họ chánh niệm, không được làm cho họ khởi tâm luyến ái, không được để họ khỏi phiền não. Việc này quan trọng hơn so với bất cứ thứ gì khác.

4. Khi trợ niệm người chết có cần phải đắp tấm vải vãng sanh hay là dùng mền Quang Minh không?

Đắp tấm Vãng Sanh hay dùng mền Quang Minh đều không quan trọng. Điều thực sự quan trọng đó là sức công phu, tu trì của mình, tuyệt đối không phải nhờ đắp tấm Vãng Sanh hay mền Quang Minh mà được vãng sanh, còn không đắp nó thì không được vãng sanh.

Nếu đắp nó mà được vãng sanh thì cần gì phải tu hành. Chúng ta làm nhiều tấm Vãng Sanh là được rồi, mỗi người chúng ta đều được vãng sanh rồi, cho nên tấm Vãng Sanh và mền Quang Minh chỉ là thứ yếu chứ không phải là thứ trọng.

Điều trọng yếu đó là phải tu học đúng y như lý, như pháp.

Lý luận và phương pháp niệm Phật vãng sanh đều nằm ở trong kinh Vô Lượng Thọ, cho nên các vị phải đọc, tụng kinh Vô Lượng Thọ cho kỹ lưỡng thì các vị sẽ hiểu thôi.

5. Khi trợ niệm cho người, có người thỉnh một vị đại đức Mật Tông đến trước người đó rải cát Kim Cang, đệ tử đành phải rời khỏi đó, xin hỏi làm như vậy có đúng pháp không? Cát Kim Cang có thực sự siêu độ người chết thoát khỏi 6 đường không?

Cát Kim Cang giống như là nước Đại Bi, người thật sự có đạo hạnh, thật sự có tu hành thì sự gia trì của họ mới có tác dụng, còn nếu như không phải thực sự công lực của họ thì về mặt này hiệu quả của họ không lớn.

Nếu như người niệm chỉ có miệng mà vô tâm thì không có chút tác dụng nào, cho nên bạn phải biết điều này đúng hay là lời của chư Tổ Trung Quốc chúng ta đây là đúng. Làm mà không được thì phải quay lại coi nơi mình, không nên nhờ vào sức bên ngoài, sức bên ngoài phần nhiều đều không thể nương cậy. Tốt nhất là nên dựa vào chính sức của mình. Bản thân có tín tâm kiên cố. Giống như chứng bệnh ung thư của một người ở Sơn Đông. Đây là việc rất nghiêm trọng, nhờ có tín tâm của ông ấy mà tiêu chứng bệnh ung thư. Việc này thực ra không phải dễ. Hiện giờ ông ấy còn để lại 2 tấm ảnh để làm kỷ niệm, thường đưa cho người ta xem. Một tấm chụp ở bệnh viện, là tấm mà ông ta dùng ý chí để tự điều trị. Tấm thứ 2 thì không có. Cho nên phải tin vào mình. Tin vào người khác là sai rồi.

Nếu ông ấy tin vào tài mổ của bác sĩ thì không thể nào bảo đảm tính mạng của mình, cho nên ông ấy tự dùng ý niệm của mình để chuyển đổi. Cái này chúng ta có thể dùng pháp sám hối. Sám hối phát nguyện có thể chuyển đổi.

6. Xin hỏi có thể đốt tấm vãng sanh được không?

Về việc này tôi không biết, xin đi hỏi người làm ra tấm chăn đó coi có thiêu được không?

Trong kinh Kim Cang có nói: Phàm những gì có tướng đều là hư vọng, bạn đốt nó cũng tốt mà không đốt nó cũng tốt.

7. Người tắt thở rồi nhưng chưa liệm xin hỏi có cần đốt đèn dưới chân không? 

Việc đốt đèn đó là tập tục, tập tục của người đời. Nếu như hành tang y theo pháp Phật thì không cần thứ này. Y chiếu theo pháp Phật làm thì cũng có thể, còn nếu như không thể hành tang theo Phật giáo thì bất đắc dĩ cũng phải y theo Pháp thế gian. Tại sao? Vì trong nhà nhiều anh em, chưa chắc ai nấy cũng đều học Phật. Nếu bạn làm theo Phật pháp mà họ không đồng ý mà bạn làm thì cũng không được, nên phải tùy duyên thôi. Đó gọi là “gia hòa vạn sự hưng”.

HIỆU QUẢ CỦA VIỆC TRỢ NIỆM VÀ THÁI ĐỘ NÊN CÓ.

1- Trợ niệm như thế nào mới có hiệu quả?

Nếu trợ niệm chỉ có tiếng mà không có tâm thì không có hiệu quả. Người trợ niệm trong khi đang trợ niệm nếu như công phu được thành phiến, nhất tâm bất loạn thì người đó được siêu độ, cái lý này ở đây chúng ta phải để tâm thể nghiệm cho thật kĩ, thức tỉnh họ niệm danh hiệu của một tôn Phật. Người bệnh sau khi thấy niệm Phật thì nên chép mồm, nên sám hối thì mới có thể trừ tội ngũ vô gián, còn nếu người này nghe được câu niệm Phật mà không chút tỉnh giác, không chút sám hối, tại vì sao? Vì trước đây họ không tin Phật Pháp, không chịu niệm Phật, đây chình là một lời qua tai, Bồ Đề muôn thuở. Nếu như người này có học Phật, có hiểu Phật Pháp thì dù có tạo tội cực đi nữa, nhưng khi sắp chết có người cảnh tỉnh họ, qua sự cảnh tỉnh này họ sẽ sanh tâm hối hận, sanh tâm hổ thẹn sánh hối, đoạn ác tu thiện. Hiện tại đây họ đang nằm trên nằm trên giường bệnh sắp chết làm sao đoạn ác tu thiện, đoạn ác tức là thiện, niệm sánh hối này chính là thiện, đính thực có thể trừ tội ngũ vô gián, nếu sức sám hối này mạnh họ có thể sanh về trời, có thể giúp họ sanh cõi trời Đao Lợi, có thể sanh vào cõi trời người để hưởng phước.

2- Người trợ niệm nếu tâm không được chuyên nhất, xin hỏi người chết có được lợi ích không, có nên lui ra không?

Không thể được, người trợ niệm rất quan trọng, nếu không có lòng có nhiều vọng niệm, niệm Phật không được chuyên tạm thì tốt nhất là nên lui ra không nên tham gia trợ niệm không làm phương hại đến họ, vì không có thành ý nên từ trường niệm Phật của bạn không tốt, trong khi họ niệm rất thành tâm thành ý bạn lại quấy rầy từ trường của người khác, sự cảm xúc của người chết, bị bệnh nặng cảm xúc của họ rất minh mẫn tốt nhất là nên tránh xa, làm vậy có lợi cho người mất.

3- Giúp trợ niệm cho chúng sanh có cần đủ tâm thanh tịnh và đức hạnh tốt không? Nếu như chưa tu được thanh tịnh thì có phải trợ giúp cho chúng sanh rất nhỏ không? Và có nên tham gia trợ niệm nữa không?

Bạn nói không sai. Công phu không tới nơi, tâm không thanh tịnh thì công phu niệm Phật công đức rất ít. Tuy là ít nhưng cũng giúp được việc, có giúp còn hơn không, dần dần trong sự giúp đỡ mình được bồi dưỡng thêm, dược nâng cao lên, được vậy là đúng.

4- Khi vãng sanh có lúc hôn mê khiến quên mất câu niệm Phật. xin hỏi thế nào để đề phòng?

Vãng sanh không thể sanh bệnh, nếu bệnh thì có lúc mê, quên hết câu niệm Phật. người khác có trợ niệm cũng nghe không được, trường hợp này có rất nhiều. một đám đông trợ niệm, họ trợ niệm cứ mặc họ, còn bản thân người bệnh vẫn còn vọng tưởng, không còn cách nào nữa thì làm sao mà trợ niệm. Tốt hơn là không nên niệm, chỉ làm tròn bổn phận mà thôi.

Cho nên có được vãng sanh hay không nhất định là do họ. Người khác giúp họ nếu họ chịu nge theo thì tốt, nếu không bằng lòng nghe theo thì làm sao mà giúp.

5- Người không nghe được khi lâm chung mình trợ niệm cho họ có hiệu quả không?

Người điếc không nghe được tiếng, nhĩ căn của họ bị chướng ngại nhưng thần thức của họ không bị chướng ngại. lúc họ sắp chết các căn mất tác dụng còn thần thức còn biết nên niệm Phật nhất định có hiệu quả.

6- Cả đời tạo ra ác nghiệp vậy trợ niệm có tác dụng không?

Đại sứ Liên Trì có câu nói rất hay: “Ác đầu không ngại thiện sau”. Một người khi còn trẻ tạo ác, trung niên cũng tạo ác, lúc về già hối hận làm việc thiện vẫn còn kịp, họ vẫn làm việc tốt, chỉ cần họ biết quay đầu, thậm chí như vua A Xà Thế, khi lâm chung mới hồi đầu, mới biết sám hối nhưng vẫn còn kịp, chỉ cần hơi thở chưa dứt.

Đối với người ác ta giảng cái lý này cho kỹ cho rõ, nếu như họ tỉnh ngộ hồi đầu hướng thiện thì đều có thể vãng sanh. Cho nên không được nói rằng người này tạo ác nhiều, lúc chết coi như bỏ, cứ mặc kệ bỏ cho họ là sai rồi. Lúc họ sắp chết phải trợ niệm cho họ, thường xuyên bảo họ, cảnh tỉnh họ. họ hồi đầu coi như bạn đã giúp một người ra khỏi sáu đường luân hồi thành Phật. Công đức vô lượng đó, bất cứ việc làm tốt nào ở thế gian cũng không thể so sánh với công đức này. Nếu bạn có thể tiễn một người vãng sanh thì đảm bảo người đó đi làm Phật rồi.

7- Những chúng sanh ở Quảng Châu khi lâm chung, cư sĩ ở đó rất sợ trợ niệm. công phu chưa đủ sức. Họ cũng thỉnh pháp sư Singapore trợ niệm. Làm vậy có hiệu quả không? Có sanh ra mâu thuẫn không?

Người đang niệm Phật với chúng tôi đây, bất luận tại gia hay đã xuất gia cũng đều phải có tâm chân thành thì người chết mới được lợi ích, chân thành, thanh tịnh nhất định sẽ được lợi ích mà họ đạt được cũng lớn hơn, đây là cái lý muôn đời.

8- Sau khi được trợ niệm rồi, sắc mặt người chết trở lại đẹp thân thể mềm hơn. Đó có phải là do trợ niệm không?

Người đang niệm Phật với chúng tôi đây, khi tiễn biệt những bạn cùng học cùng tu, chúng tôi có quá nhiều kinh nghiệm, chúng tôi đã thấy nhiều, lúc họ ra đi gương mặt khó coi, thân người họ bắt đầu cứng đờ, nhưng khi được mọi người trợ niệm từ mười đến mười hai tiếng đồng hồ, thử nhìn lại thì thấy gương mặt họ rất đẹp, cơ thể mềm mại do đó có thể nói công đức trợ niệm không thể nói hết. Vậy khi có hiện tượng này họ có được vãng sanh không? Việc này không đủ để khẳng định. Nhưng mà cho dù không thể vãng sanh, có nhiều người niệm Phật giúp họ, nếu như bản thân họ thiện căn sâu dày, cả đời này không tạo nghiệp nặng gì cả thì không đoạ đường ác. Tiếng niệm Phật sẽ gọi họ trở lại, không đọa vào đường ác, cái này thì chắc chắn. Vậy thì loại thứ hai là giảm thiểu đau khổ, cho dù ở đường ác có nhiều oán thân trái chủ đi nữa thì với niệm Phật hồi hướng của chúng ta, có thể giúp họ hoá giải oán thân trái chủ, oán thân trái chủ sẽ không đến làm phiền họ nữa, họ sẽ không còn sợ hãi về mặt tướng thì không giống như hình thể.

9- Người chết lúc còn sống tin Phật, niệm Phật, nhưng thân quyến con cái không hiểu Phật Pháp, không nghe lời khuyên giải của ban trợ niệm cũng không tham gia niệm Phật, chúng ta đi trợ niệm chẳng khác gì đi giữ thây chết, sau khi khi chúng ta về họ lại bày tiệc nhậu, sát sanh như cũ, quậy quá mức. Xin hỏi với tình cảnh này ban trợ niệm có đi trợ niệm không?

Việc trợ niệm là do tâm từ bi, cho dù người nhà họ không tin đi nữa cũng có lợi ích. Tại sao? Vì họ nghe thấy nhà Phật có một câu: “một lời qua tai Bồ Đề muôn thuở” họ tạo tác những việc không đúng pháp thì họ sẽ lãnh quả báo. Nhưng sau khi họ thọ lãnh tội báo xong rồi hạt giống Phật sẽ có tác dụng, không phải ở đời này mà còn cho đời sau, kiếp sau, cho nên vẫn có lợi ích. Đã nói có lợi ích thì chúng ta có thời giờ, có cơ hội thì hãy làm cho tốt.

10- Các bạn đạo phát tâm trợ niệm nhưng chưa chắc gì có ý kiến giống nhau. Xin cho hỏi trong giây phút quan trọng sanh tử của người sắp chết. Làm thế nào giữ được khí hoà đồng giải, khẩu hoà vô tranh. Nếu tất cả bỏ đi ý kiến của mình thì tiếp tục trợ niệm như thế nào?

Bỏ hết ý kiến. Giữ tiếng A Di Đà Phật thì không trở ngại. Biết niệm A Di Đà Phật mà hai bên còn có thành kiến thì coi như phá hỏng công phu niệm Phật rồi. Người đi trợ niệm không có gì khác, nhất tâm nhất ý niệm Phật giúp người vãng sanh, cảnh tỉnh người vãng sanh nhất định không có ý kiến gì, nếu không thì bạn gây trở ngại, ý niệm này tự nhiên sẽ phá hỏng từ trường niệm Phật của họ, bạn sẽ gây hại cho họ. Nếu bạn hại họ thì tương lai sự vãng sanh của bạn sẽ có người hại. Nhân quả báo ứng chính là như vậy, cho nên khi trợ niệm cần buông bỏ hết thành kiến.

11- Trong một đạo tràng sự hiểu biết về việc tiễn vãng sanh khác nhau, như vậy gây bất lợi cho việc siêu độ vong linh không?

Đúng vậy! Tri kiến bất đồng quả thật bất lợi, sự tổn hại này rất lớn.

12- Hàng đệ tử khi tổ chức trợ niệm chỉ cần có người thỉnh, bất luận là người chết có học Phật hay cũng đều đi, có khi một ngày cùng lúc có ba người vãng sanh, không có cách nào sắp xếp trợ niệm hết lại không thể bảo đảm chất lượng. Xin hỏi gặp trường hợp này làm thế nào để việc trợ niệm được viên mãn?

Để viên mãn trợ niệm phải dựa vào sự tu hành của mình cho nên bản thân phải có sự hiểu biết về các Kinh sách của Tịnh Tông phải rõ lý, phải hiểu sự và cũng phải biết cách thức, được vậy mới giúp ích được người chết. Ban Niệm Phật, khi cùng tu mọi người phải hiểu rõ, người thật sự giúp ích niệm Phật nhất định bản thân phải có niệm Phật. Phải thường tự mình cùng nhau niệm Phật để có khi việc đi giúp người ta mới có ích. Nếu không chỉ có hình thức còn thực chất thì rất khó nói cũng như bạn nói phẩm chất không phải lý tưởng lắm. Nói chung cùng lại thì bản thân mình phải thực sự tu hành mới có thể giúp ích cho người khác được. Vậy thì người vãng sanh với bản thân mình thực sự cầu vãng sanh thì họ cũng giúp ích cho những người trợ niệm đây. Tại sao? Họ hiện ra tướng lành để cho người trợ niệm tăng trưởng tinh tấn. Đây là định lý muôn thưở, cho nên làm việc gì cũng cần có sự hỗ trợ.

13- Có một đạo tràng nhỏ ở Hồng Kông do một lão sư phụ giảng kinh dẫn dắt mọi người tu hành, nhấn mạnh phải theo tài liệu của chúng ta mà học. Trong đạo tràng có một bạn đạo, một năm trước đã vãng sanh, có một số bạn đạo muốn tham gia trợ niệm, nhưng Lão sư phụ đó bảo rằng: “Tu tâm thanh tịnh cấm mọi người không được đi trợ niệm”. Xin hỏi làm như vậy có đúng pháp không?

Đáp: Mỗi một đạo tràng có phương pháp riêng của đạo tràng đó, nhưng việc trợ niệm rất quan trọng, không chỉ người vãng sanh được lợi ích mà bản thân của mình cũng được lợi. Vào thời điểm vãng sanh, công đức của trợ niệm thù thắng hơn bất cứ việc gì. Tại sao? Vì họ có được vãng sanh hay không là quyết định vào lúc này, thời điểm này mà giúp họ nhiều hơn gấp trăm lần lúc bình thường cho nên công đức rất thù thắng, chúng ta giúp trợ niệm thì sau này chúng ta vãng sanh sẽ có rất nhiều người đến trợ niệm, nhân quả là như vậy. Nếu như bạn ngăn trở người đi trợ niệm thì tương lai khi bạn vãng sanh sẽ không có ai đi trợ niệm cho bạn.

Nếu chúng ta nghĩ đến sự việc này, không những khích lệ người khác trợ niệm mà gặp cơ duyên này mình phải đích thân đi, nếu bạn không tự đi thì khi bạn vãng sanh thì ai giúp bạn trợ niệm đây? Nghiệp nhân quả báo thôi. Luật nhân quả trong kinh đạo gia đã từng nói đến, không gì là không tự làm tự chịu, cho nên trồng nhân tốt cho mình, cho người thì nhất định sẽ được quả báo tốt.

14- Chúng con thường được mời làm Phật sự cho người chết, người bệnh, thường đi tụng kinh Địa Tạng hoặc “Tam thời hệ niệm”. Xin hỏi chúng con có nên đi làm không? Có nên thu tiền không?

Đây là kết duyên nên có thể đi, là việc tốt, khi con người lâm bệnh rất cần được an ủi, khi con người chết rất cần sự trợ giúp, việc trợ niệm rất là quan trọng, bằng thành tâm, thành ý tất cả là vì giúp đỡ họ, lợi ích cho họ, việc này có thể làm được, khi làm không được vì danh lợi. Tụng một thời kinh thu bao nhiêu tiền thì là buôn bán rồi, đem Phật Pháp làm sản phẩm đem bán là có tội rồi, không được làm vậy.

15- Con đã từng khuyên một người ung thư thời kỳ cuối là nên niệm Phật cầu sanh Tây Phương Tịnh Độ. Có người cho rằng trợ niệm là mong người bệnh khoẻ lại không nên cầu sanh Tịnh Độ. Xin hỏi nếu gặp trường hợp như vậy thì phải làm sao?

Thì bạn cứ cầu cho họ khoẻ lại là được rồi. Đức Phật dạy chúng ta: “Hằng thuận chúng sanh, tuỳ hỷ công đức “. Họ chưa thể rời bỏ thế giới này, thế giới này rất là khổ, sống ở thế giới này quả thật không có ý nghĩa gì. Tại sao họ không cầu vãng sanh? Tại vì họ không hiểu, vẫn còn bị mê hoặc đối với chân tướng vũ trụ nhân sinh, cho nên Phật chỉ độ người có duyên, câu nói này rất quan trọng khi lâm chung cảnh tỉnh họ niệm Phật cầu vãng sanh họ rất thích, người đó có duyên còn nếu như họ không thích mà còn lắc đầu lại không muốn chết nữa là họ không có duyên, mà nếu không có duyên thì không thể cưỡng ép họ, thậm chí có nhiều người niệm Phật cả một đời nhưng khi lâm chung lại không niệm Phật, vậy phải làm sao? Giúp họ niệm Quan Thế Âm Bồ Tát, họ không muốn đi đâu. Vậy cũng tốt, giúp họ niệm Quan Thế Âm Bồ Tát là tốt rồi, hay niệm Địa Tạng Vương Bồ Tát để tiêu nghiệp cũng tốt cũng là niệm danh hiệu Phật, Bồ Tát. Một lời qua tai, Bồ Đề muôn thuở vậy coi như đời này họ không thành tựu.

16- Sau khi giúp hai người bạn tu niệm Phật hơn hai mươi mấy tiếng đồng hồ chúng con nhận thấy một làn khói trắng bốc lên từ đỉnh đầu người mất khoảng hơn mười phút mới dứt. Xin hỏi đây là hiện tượng gì? Có biểu thị cho việc vãng sanh? Nếu chưa vãng sanh mà có người hoằng pháp nói với thánh chúng là đã vãng sanh rồi. Xin hỏi người nói đó có tội lỗi hay hay lỗi lầm gì không? Nếu nói vậy là sai và đã được ghi âm phổ biến thì làm thế nào để cứu vãn?

Nói như vậy không phải là rốt ráo, pháp cứu cánh đó là một ngôn ngữ nhất bặt chỗ tâm hằng diệt tận đó mới là pháp cứu cánh. Tất cả pháp mà Đức Thế Tôn nói trong suốt 49 năm đều là pháp phương tiện. Trong Tứ Duy Đức Phật dạy chúng ta là “y nghĩa bất y ngữ” “y liễu nghĩa bất y bất liễu nghĩa” “y trí bất y thức”. Đây là quy tắc thù thắng nhất được đề ra cho chúng ta. Tự thân chúng ta tu học. Vì người khác giảng nói không thể không hiểu quy tắc này. Nếu như tâm chúng ta được thuần thiện cái tâm này chỉ mong giúp người khác sự tính tạm đối với Tịnh Độ, nhất tâm niệm Phật cầu sanh Tịnh Độ, có thể nói dù họ có thể được vãng sanh hay chưa được vãng sanh thì cái tâm của mình cũng giúp mọi người dựng niềm tin để tương lai ai nấy cũng được thành tựu. Thì như vậy họ cũng có công đức. Hiện tượng của họ làm cho nhiều người phát tín tâm cầu vãng sanh, họ nhất định được vãng sanh. Nếu hiện tại nhìn thấy bằng nhãn quan khoa học thì có lẽ trong cơ thể họ có một ít khí trệ và lúc này đây nó phát tiết ra ngoài theo phần nào đó của cơ thể, đây là cách lý giải của khoa học hiện nay. Họ không thừa nhận đó là một loại tướng lành và cho rằng đó là hiện tượng vật lý, hiện tượng vật chất, cách giải thích của họ không thể gọi là sai, họ cũng có căn cứ riêng của mình, có cái lý riêng của mình, cho nên pháp không có định pháp, điều quan trọng là người nói pháp họ nói bằng cái tâm như thế nào, nếu như đúng cái tâm thuần. Khuyên dẫn chúng sanh kiến lập tín tâm với tịnh độ, quyết tâm cầu sanh tịnh độ thì cách nói của chúng ta không có gì lỗi lầm cả.